设 $a_i=\min\left\{k+\dfrac{i}{k}|k\in\mathbf{N}^{\ast}\right\}$,试求 $S_n^2=[a_1]+[a_2]+\cdots+[a_n^2]$ 的值,其中 $n\geqslant 2$,$[x]$ 表示不超过 $x$ 的最大整数.
【难度】
【出处】
2007中国东南数学奥林匹克试题
【标注】
【答案】
略
【解析】
设 $a_i=\min\left\{k+\dfrac{i+1}{k}|k\in\mathbf{N}^{\ast}\right\}=k_1+\dfrac{i+1}{k_1}(k_1\in\mathbf{N}^{\ast})$,则 $a_i\leqslant k_1+\dfrac{i}{k_1}<k_1+\dfrac{i+1}{k_1}=a_{i+1}$,即数列 $\{a_n\}$ 严格单增,由于 $k+\dfrac{m^2}{k}\geqslant 2m$(当 $k=m$ 时取得等号),故 $a_m^2=2m(m\in\mathbf{N}^{\ast})$;又当 $k=m,m+1$ 时,$k+\dfrac{m(m+1)}{k}=2m+1$,而在 $k\leqslant m$ 或 $k\geqslant m+1$ 时,$(k-m)(k-m-1)\geqslant 0$,即 $k^2-(2m+1)k+m(m+1)\geqslant 0$,亦即 $k+\dfrac{m(m+1)}{k}\geqslant 2m+1$,所以 $a_{m+m}^2=2m+1$,再由数列 $\{a_n\}$ 的单调性,当 $m^2+m\leqslant i<(m+1)^2$ 时,$2m+1\leqslant a_i<2(m+1)$;当 $m^2+m\leqslant i<(m+1)^2$ 时,$2m+1\leqslant a_i<2(m+1)$,所以
$[a_i]=\begin{cases}
2m,m^2\leqslant i<m^2+m\\
2m+1,m^2+m\leqslant i<(m+1)^2
\end{cases}$
因此,$\sum_{i=m^2}^{m^2+2m}[a_i]=2m\cdot m+(2m+1)\cdot (m+1)=4m^2+3m+1$,于是
$\begin{aligned}
S_n^2&=\sum_{m=1}^{n-1}(4m^2+3m+1)+2n\\
&=4\times\dfrac{n(n-1)(2n-1)}{6}+3\times\dfrac{n(n-1)}{2}+(n-1)+2n\\
&=\dfrac{8n^3-3n^2+13n-6}{6}
\end{aligned}$
$[a_i]=\begin{cases}
2m,m^2\leqslant i<m^2+m\\
2m+1,m^2+m\leqslant i<(m+1)^2
\end{cases}$
因此,$\sum_{i=m^2}^{m^2+2m}[a_i]=2m\cdot m+(2m+1)\cdot (m+1)=4m^2+3m+1$,于是
$\begin{aligned}
S_n^2&=\sum_{m=1}^{n-1}(4m^2+3m+1)+2n\\
&=4\times\dfrac{n(n-1)(2n-1)}{6}+3\times\dfrac{n(n-1)}{2}+(n-1)+2n\\
&=\dfrac{8n^3-3n^2+13n-6}{6}
\end{aligned}$
答案
解析
备注